zaterdag 23 februari 2008

Putain

Ik geef ook les, heb drie klasjes Frans voor buitenlanders. Ik probeer veel met ze te converseren. Ze doen erg hun best. Sommige komen ook zelf met gespreksonderwerpen.
Zo vraagt leerlinge wat ik van putain vind. Verrassend onderwerp voor mijn overwegend gepensioneerde Engelse dames. Bedoelt ze de vloek, of het beroep?

Leerlinge herhaalt haar vraag licht blozend in het engels. Stom. De Russische verkiezingen komen eraan dus ik had het kunnen weten. Als je Putin op zijn Frans wil uitspreken krijg je putain. Vandaar dat de Fransen Poutine schrijven.

Daarna nemen we niet mijn visie op Poetin of de Russische politiek door, maar de Franse termen voor prostituee. Ik vertel erbij dat sommige mensen putain als vloek wel afzwakken tot punaise. Van merde maken ze dan mercredi. Dat lijken me wel handige weetjes voor de dames.

We zijn ooit bij de juf van de lagere school geroepen. Zoon gebruikte in de klas wel eens eh, tja, gros mots. De putains die hij op de speelplaats hoorde, bezigde hij ook in de klas. Als beginnend fransoos voelde hij nog niet aan dat er woorden zijn die je niet willekeurig waar kunt gebruiken. Een taalprobleem waar ik me tot die tijd niet van bewust was geweest. In een ééntalige situatie leer je als kind dat soort dingen min of meer vanzelf.

Jaren later heeft hij nog eens strafwerk gekregen van zijn docente Frans, toen hij in alle oprechtheid informeerde wat een péripatéticienne was. Het kwam voor in een tekst.
Tippelaarster, trottoirkatje, straatmadelief, vonden we later in de Franse van Dale, want wij hadden er ook nooit van gehoord. Mooie woorden, maar niet bruikbaar op de speelplaats.