donderdag 26 november 2009

vrijheidsboom


Dochter spreekt in Mirande – waar haar collège staat - wel eens af bij de Arbre de la Liberté. Het is een gigantische eik, met een bank eromheen. Ik vond het een mooie naam, en een mooie boom.
Onlangs las ik dat er na de Franse revolutie ontzettend veel vrijheidsbomen zijn neergezet. Eerst gebeurde dat spontaan, vervolgens werd het vastgelegd in een speciaal decreet van de 3e pluviose jaar II, dat wil zeggen op 23 januari 1794. Na de revolutie was er namelijk ook een nieuwe kalender bedacht, waarbij de maanden verwezen naar het overheersende weertype of een ander seizoenskenmerk. Zo waren er de brumaire, nivôse en ventôse (respectievelijk de mist-, sneeuw- en windmaand), en bijvoorbeeld de fructidor of fruitmaand. Mooie namen, maar in internationale contacten misschien niet zo handig. Napoleon heeft met een decreet van de 22e fructidor jaar XIII (ofwel 9 septembre 1805) de Gregoriaanse kalender heringevoerd.
Bomen zijn wat minder eenvoudig af te schaffen, maar er zijn er wel een hoop omgezaagd of vergiftigd door de contra-revolutionairen, die daarmee de doodstraf riskeerden. In de 19e eeuw wisselden planten en omhakken elkaar af, afhankelijk van wie de macht in handen had. Inmiddels zijn er nog maar weinig echte vrijheidsbomen over. Die in Mirande is zo’n echte, de mairie heeft het me net telefonisch bevestigd.

PS De foto is gemaakt op de 22e brumaire (de 12e november dus).